HAARUITVAL - WAAROM VALT HAAR UIT?

Mooi, vol en gezond haar wordt vaak gezien als een teken van vitaliteit en schoonheid. Toch kampen steeds meer mensen, ondanks de beschikbaarheid van geavanceerde haarverzorgingsproducten, met haarproblemen zoals broosheid, dofheid, trage haargroei of overmatig haarverlies. Wat zijn de voornaamste oorzaken van haaruitval? En hoe kun je dit proces onder controle krijgen of zelfs voorkomen?

Belangrijkste oorzaken van haaruitval

• Hormonale stoornissen

• Schildklierafwijkingen

• Voedingstekorten

• Vergiftiging (o.a. zware metalen)

• Langdurige stress en angst

• Genetische aanleg

• Verkeerde haarverzorging

• Postpartum haarverlies

Hormonale invloed en schildklierproblemen

Hormonale disbalans, zoals bij hypothyreoïdie (bv. Hashimoto) of hyperthyreoïdie (bv. ziekte van Graves), heeft directe invloed op de haargroei. Kenmerkend is een diffuse haaruitval over de hele hoofdhuid zonder het ontstaan van kale plekken. Ook medicijnen voor schildklierbehandeling, zoals methimazol en propylthiouracil, kunnen haaruitval versterken.

Bij vrouwen komt ook hyperprolactinemie voor, bijvoorbeeld tijdens borstvoeding. Daarnaast kunnen hormonale aandoeningen zoals PCOS, het Cushing-syndroom of de overgang leiden tot alopecia androgenetica, waarbij de haardichtheid bovenop het hoofd afneemt.

Androgenetische alopecia (AGA)

Bij mannen is AGA meestal erfelijk en gekenmerkt door de omzetting van testosteron naar DHT (dihydrotestosteron), dat de haarfollikels geleidelijk doet miniaturiseren. Het haarverlies start doorgaans bij de inhammen en kruin.

Bij vrouwen verloopt AGA anders: het haar wordt dunner op de kruin en bij de haarlijn, zonder volledige kaalheid. Hirsutisme – mannelijke haargroei op het gezicht, buik of rug – kan bijkomend optreden.

Voedingstekorten als oorzaak

Een tekort aan essentiële voedingsstoffen kan leiden tot verzwakt, breekbaar en uitvallend haar. Cruciale stoffen voor gezonde haargroei zijn:

• Eiwitten en zwavelhoudende aminozuren

• Onverzadigde vetzuren

• Vitamines: A, C, D, E en vooral B-complex (B6, B7/biotine)

• Mineralen: ijzer, zink, magnesium, koper

Een uitgebalanceerd dieet met voldoende zuivel, mager vlees, vis, noten, zaden, peulvruchten en groene groenten is essentieel.

Haarverlies door vergiftiging

Blootstelling aan zware metalen zoals lood, thallium, arseen of kwik – bijvoorbeeld in de industrie of via vervuilde lucht – kan alopecia veroorzaken. Elementaire haaranalyse kan inzicht geven in deze belastingen.

Stressgerelateerde haaruitval

Chronische stress verstoort het hormonale evenwicht en de immuunfunctie, wat de haarcyclus negatief beïnvloedt. Dit kan leiden tot telogeen effluvium of alopecia areata. Bij psychogene alopecia, zoals trichotillomanie, trekken patiënten zelf haren uit – vaak onbewust – om stress te verlichten.

Geneesmiddelen en haarverlies

Verschillende medicijnen kunnen tijdelijk of blijvend haarverlies veroorzaken, zoals:

• Chemotherapie

• Retinoïden (acnebehandeling)

• Bètablokkers

• Androgenen

• Interferonen

• Anticonceptiva (vooral bij stoppen)

Na beëindiging van de medicatie herstelt het haar doorgaans binnen enkele maanden.

Genetische predispositie

Familiaire aanleg voor androgenetische alopecia is een belangrijke risicofactor. Mutaties in genen die de gevoeligheid voor DHT reguleren zorgen voor miniaturisatie van haarfollikels en verkorting van de groeifase (anageen).

Haaruitval na zwangerschap

Postpartum haaruitval is een normaal fenomeen dat 2–3 maanden na de bevalling optreedt door de daling van het oestrogeenniveau. Ook de verhoogde prolactinespiegel bij borstvoeding speelt een rol. Dit proces is meestal tijdelijk.

Verkeerde haarverzorging

Overmatige styling, chemische behandelingen en agressieve shampoos kunnen de haarstructuur verzwakken. Ingrediënten zoals parabenen, siliconen en minerale oliën kunnen irritatie of verzwakking veroorzaken. Kies voor milde, aangepaste verzorging en overweeg natuurlijke alternatieven zoals plantaardige oliën, spoelingen of haarmaskers.

Wanneer een tricholoog raadplegen?

Overweeg een consult bij een tricholoog als:

• Je meer haar verliest dan normaal

• Je haar zichtbaar dunner wordt

• Er kale plekken ontstaan

• Je hoofdhuid jeukt, brandt of schilfert

• Je haar of hoofdhuid vettig of droog is

• Je genetische aanleg voor alopecia hebt

Ook bij huidaandoeningen zoals psoriasis, seborrhoïsch eczeem of onverklaarbare roodheid is trichologisch advies wenselijk.

Conclusie

Haaruitval is zelden het gevolg van slechts één oorzaak. Vaak spelen hormonale, genetische, psychologische en voedingsfactoren tegelijk een rol. Vroegtijdige herkenning en gerichte behandeling – onder begeleiding van een tricholoog of arts – kunnen veel schade voorkomen en herstel bevorderen.

Wil je weten wat de oorzaak is van jouw haaruitval? Maak een afspraak voor een trichologisch consult en krijg inzicht in jouw persoonlijke haargezondheid.