HEEFT DE KWALITEIT VAN DE SLAAP INVLOED OP ALOPECIA AREATA?

Slaap en haar – bestaat er een verband?

Haaruitval kan verschillende oorzaken hebben: hormonale disbalans, vitaminetekorten, medicijngebruik, stress, leefstijl, en – minder voor de hand liggend – de kwaliteit van slaap. Hoewel slaaptekort zelden als primaire oorzaak van haarverlies wordt benoemd, zijn er aanwijzingen dat het een belangrijke bijdragende rol speelt, zeker bij alopecia areata.

Wat is alopecia areata?

Alopecia areata (AA) is een auto-immuunziekte die de haarzakjes aanvalt en leidt tot plotseling haarverlies in vaak ronde of ovale plekken op de hoofdhuid. In sommige gevallen kunnen ook de wenkbrauwen, wimpers, baard of andere behaarde lichaamsdelen worden aangetast. De aandoening treft ongeveer 2% van de wereldbevolking en kan optreden bij zowel mannen als vrouwen van alle leeftijden.

Bij kinderen kan AA diep ingrijpen in het psychosociaal functioneren, en bij volwassenen is er een duidelijk verband met angststoornissen, depressie en een verlaagd zelfbeeld. Deze psychologische belasting beïnvloedt op zijn beurt opnieuw de slaapkwaliteit, waarmee een vicieuze cirkel ontstaat.

Wat is de invloed van slaapkwaliteit op het ontstaan of verloop van AA?

Wetenschappelijke studies suggereren dat slechte slaapkwaliteit het immuunsysteem verstoort en daardoor een trigger kan zijn voor auto-immuunreacties, waaronder AA. Slaaptekort leidt tot:

• Toegenomen stresshormonen, zoals cortisol

• Activatie van ontstekingsprocessen in het lichaam

• Verstoorde immuuntolerantie, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van auto-immuunziekten

Hoewel slaaptekort op zich geen directe oorzaak is van AA, kan het de kans op uitbraken vergroten bij genetisch gevoelige personen.

Wat zegt onderzoek?

Een aantal studies toont een verband tussen slaapstoornissen en auto-immuunziekten zoals lupus, reumatoïde artritis en ook alopecia areata:

• Een Koreaanse populatiestudie (Seo et al., 2018) toonde aan dat mensen jonger dan 45 met slaapstoornissen een significant hoger risico hadden op het ontwikkelen van AA.

• Patiënten met haarverlies rapporteerden vaker een slechte slaapkwaliteit dan mensen zonder haarproblemen (Inui et al., 2014).

• Dezelfde studies melden ook een grotere kans op comorbiditeiten zoals auto-immuun thyroïditis, vitiligo en reumatoïde artritis bij mensen met een verstoord slaappatroon.

Conclusie: Heeft slaapkwaliteit invloed op alopecia areata?

Hoewel slaaptekort niet als primaire oorzaak wordt beschouwd, blijkt uit toenemend bewijs dat een slechte slaapkwaliteit:

• Een negatieve invloed heeft op het immuunsysteem

• Een verergering van alopecia areata kan uitlokken bij mensen met een genetische aanleg

• Geassocieerd is met meer psychologische klachten, die op hun beurt weer de slaap beïnvloeden

Een gezonde slaaproutine is dus essentieel – niet alleen voor algemeen welzijn, maar ook als ondersteunende maatregel in het beheersen van alopecia areata.

Aanbevelingen

• Zorg voor regelmatige slaaptijden

• Beperk blauw lichtgebruik voor het slapen

• Vermijd cafeïne en alcohol in de avond

• Overweeg professionele begeleiding bij langdurige slaapstoornissen

• Combineer behandeling van AA met psychologische ondersteuning indien nodig

Bronnen:

• Inui et al. International Journal of Dermatology, 2014

• Güleç et al. International Journal of Dermatology, 2004

• Seo et al. Sleep, 2018

• Hsiao et al. Sleep, 2015